Kweekverslag Apistogramma sp. Abacaxis
Tekst en foto's Erik Bakker
Ook het mannetje Apistogramma sp. Abacaxis laat het kroost met rust. De zwarte vlekken zijn vooralsnog onverklaarbaar er bestaan drie theorieën. Het komt in ieder geval vaker voor bij wildvang vissen.
Vanaf ongeveer 2007 heb ik de hobby van het houden van tropische vissen weer nieuw leven ingeblazen. Nu ruim 8 jaar later heb ik in de garage een geïsoleerde kweekhok staan met op dit moment 9 aquaria. Vijf van de negen aquaria zijn uitzwembakken. AL deze bakken worden automatisch voorzien van vers kraanwater. De overige vier bakken zijn ingericht als kweekbak voor Zuid Amerikaanse vissen, met in het bijzonder dwergcichliden en andere dwergjes. Af en toe komt er een andere mooie bijzonder soort voorbij die je gewoon moet hebben of niet mag laten zwemmen in de winkel. Het is zonde om bijvoorbeeld de Parosphromenus nagyi, Corydoras CW051, Dicrossus foirni of de Biotoecus dicentrarchus niet in een kweekbak te hebben als de kans zich voordoet.
Prachtige exemplaren van Dicrossus foirni. Links een wildvang man links, rechts een baltsende wildvang man (foto Bruno Magis).
 |  |
Terug naar de kweekbakken. In de zomer van dit jaar heb ik het rustig aan gedaan, met een vakantie in het vooruitzicht leek mij niet verstandig om mijn kweekbakken opnieuw in te richten. In september kwamen er weer nieuwe kansen. Zo heb ik twee wildvang koppels Apistogramma sp. Abacaxis gekocht bij Utaka in Amersfoort. De vissen zagen er bij aanschaf goed uit goed uit, zij hadden enkel wat zwarte vlekken op hun zij, iets wat vaker voorkomt bij verschillende wildvangen tropische vissen en ook diverse Apistogramma soorten.
Wat de zwarte vlekken precies zijn is nog steeds onduidelijk. Bruno Magis vertelde me dat ze kunnen ontstaan door een parasiet, een bacterie afkomstig uit Afrika en besmetting verloopt via de handel of door een virus. Naar alle waarschijnlijkheid betreft het hier een virus. Mijn ervaring is dat deze zwarte vlekken meestal niet meer voorkomen bij het eerste en navolgend nageslacht.
De twee koppels heb ik tezamen ondergebracht in één van m’n kweekbakken. Apistogramma’s hebben niet veel waterhoogte nodig om goed te gedijen. Mij kweekbakken zijn dan ook slecht 25 cm hoog met een lengte en breedte van 50cm.
De Apistogramma sp. Abacaxis komt voor in Rio Abacaxis, Brazilië. en werden in 1999 door Linke en Wilhelm gevangen in Lago Glemende, in de buurt van Waledo. De Apistogramma sp. Abacaxis is een vertegenwoordiger uit de A. agassizii groep, het pulchra complex. Het habitat van de vissen waar zij aangetroffen waren in Lago Glemende was troebel en lichtbruin van kleur. Met een pH van 3,9 en een geleidbaarheid van 8uS-cm.
Zo besloot ik mij exemplaren op puur regenwater te houden met een EC van ca 40 en een pH van rond de 6 leek me een prima vertrekpunt voor de kweek van deze vis. Mocht blijken dat de vissen zich niet in hun element voelen had ik nog altijd turfgranulaat achter de hand om eventueel diverse humuszuren toe te voegen aan het water en de pH daarmee te verlagen.
De vissen aten al vlot diepvriesvoer in alle soorten en maten(van cyclops tot artemia, watervlo en mysis). Na een week werd al snel duidelijk dat een van de mannen domineerde in de bak. Niet veel later zag ik het eerste legsel, afgezet op een stuk hout, in de bak verschijnen. Tussen de bedrijven door liet de onderdanige man zich af en toe angstig zien. Voor de rust in de bak (en het leven van de vis zelf) leek me het verstandig de onderdanige man eruit te vangen. Achteraf maar goed ook, zijn staarvis was behoorlijk toegetakeld en de vis zag er wat mager uit. De ene vis is de andere niet. Sommige gedijen beter in een grotere groep dan de ander. Vlak na het verwijderen van de onderdanige man bleek ook de tweede vrouw haar legsel te hebben afgezet onder een kokosnootdop. Ongeveer 3 dagen later zwom de eerste vrouw trots in het rond met ca. 80 nakomelingen.
De kleintjes werden de eerste dagen gevoerd met microwormen en artemia naupoliën, daarna kregen zij alleen artemia naupoliën. De jongen groeien tot op heden snel, dit werd vooral duidelijk toen het legsel van de tweede vrouw begon te zwemmen. De tweede moeder was wat angstig, dit moment werd volop gegrepen door de andere vrouw van het eerste legsel. Zij stal de jongen van de andere dame en nam Ze onder haar hoede. Zo werd de kraamkamer vergroot tot ca 140 stuks! Één grote wolk aan jongen van twee groottes zwommen om de ‘moeder’ heen. Het mooie van deze soort, in ieder geval de vissen die ik hier heb zwemmen is dat ook de man door de vrouw wordt toegelaten bij de jongen. Vaak komt het voor dat de man van de Apistogramma, in de ogen van de vrouwtjes, geen deel uit mogen maken van de broedzorg. Het is prachtig te zien dat beide ouders zorg dragen voor het grootbrengen van hun kroost.
In de kweekbak bevinden nog geen bijvissen in de vorm van bijvoorbeeld Nannostomus soorten. Normaliter zwemmen die in de kweekbakken tussen de dwergcichliden. Zij dienen als afleiding maar brengen ook rust mee en geven de dwergcichliden vertrouwen. Immers als er kleine vissen in de buurt van hen zwemmen is er geen predator in de buurt. Toen de jongen ongeveer 2 weken oud waren ben ik op vakantie gegaan. Een mede-hobbyist woont bij me in de straat. Tijdens de vakantie heeft hij prima op mijn vissen gezorgd.
Een paar dagen na terugkomst van vakantie werd een nieuw nest ontdekt. Opmerkelijk was dat de vrouw de jonge larfjes die nog niet konden zwemmen, gelegd werden in de directe omgeving van het kroost van het eerste legsel. De vrouw legde zelfs de larfjes onder de groep zwemmende jongen van ca. 1 cm groot, zie foto. Uiteindelijk heeft geen van jongere larfjes het gered. Ik vermoed dat jongen van het eerste legsel de larfjes aanzagen voor voedsel en heerlijk hebben opgepeuzeld…
Literatuur
Datz: Sonderheft Zwergbuntbarsche/ Dwarf Cichlids.
Ingo Koslowski, Die Buntbarsche Amerikas. Band 2 Apistogramma & Co
Mike Wise, Apistogramma Species List By Species-Groups/Complexes August, 2011